Ngày Lễ các Thánh là ngày để tưởng nhớ về những người đã mất, để tưởng niệm họ bằng những cách phủ đầy hoa trên những ngôi mộ và cũng là dịp để cảm thấy gần gũi hơn bao giờ hết với tất cả những người đã không còn trên thế gian. Trên tất cả, đây là ngày lễ về gia đình, cùng nhau ăn món bánh “huesitos de santo” (bánh giống hình khúc xương), bánh rán “buñuelos de viento o panellets” (bánh có nhân kem được rán lên) hoặc hạt dẻ nướng. Đúng vậy, là HẠT DẺ (và không có quá nhiều thứ về bí ngô). Hãy để những truyền thống được bắt đầu.
VÙNG GALICIA: LỄ SAMAÍN
Những người Galicia không tổ chức Halloween, họ tổ chức lễ Samaín (hay còn gọi là Samhain – ngày lễ gieo trồng), một truyền thống cổ xưa đã được người Celt tưởng niệm rất lâu trước khi ngày Halloween của người Anglo-Saxon được phổ biến khắp thế giới. Người Celt tổ chức ngày lễ này vào đêm 31 tháng 10, thời điểm đánh dấu kết thúc một vụ mùa và bắt đầu một “Năm mới của người Celtic”, cũng có nghĩa là bước vào một mùa vụ khó khăn hơn. Trong đêm Samaín, ranh giới giữa sự sống và cái chết sẽ biến mất.
Theo truyền thống, nhà cửa sẽ được trang trí bằng những thứ kỳ dị, nến được đặt trong những quả bí ngô rỗng (trước đó họ dùng đầu lâu và sau đó thay bằng củ cải) để xua đuổi những linh hồn xấu xa; hoặc mọi người sẽ hóa trang thành ma quỷ bằng da và đầu của các loại động vật để những linh hồn xấu xa sẽ đi ngang qua họ.
Vào ngày này, ở nhiều ngôi làng nhỏ ở Galicia, các gia đình đến trước những ngôi mộ để cầu nguyện cho những linh hồn của người đã khuất dưới ánh sáng của những ngọn nến. Những người phụ nữ vào ngày này sẽ dọn dẹp đá trên các cánh đồng thánh và cắm hoa để chuẩn bị cho buổi đêm. Vào ngày Samaín, hạt dẻ cũng rất phổ biến, người thân và bạn bè sẽ tụ họp để cùng nhau nướng hạt dẻ và kể cho nhau nghe những câu chuyển bên bếp lửa.
VÙNG CANARIAS: ĐÊM CỦA NGƯỜI ĐÃ KHUẤT
Theo truyền thống, những người vùng Canarias sẽ tổ chức lễ Đêm của người đã khuất bằng việc toàn bộ thành viên trong gia đình sẽ cùng ở nhà để tưởng nhớ những người thân đã mất của họ. Thông thường, người mẹ hoặc người bà trong gia đình sẽ kể những câu truyện, những giai thoại hoặc những mẩu truyện cười về những đã khuất. Buổi họp mặt gia đình này sẽ không thể thiếu món ăn vặt như hoa quả theo mùa: hạt thông, hạt óc chó, táo, hạt dẻ nướng và hạnh nhân ăn kèm với rượu ngọt, hoa hồi và rượu rum mật ong (để làm nóng người).
Thời gian trôi qua, truyền thống này đã khiến các đường phố và trị trấn ăn mừng Đêm của người đã khuất bằng âm nhạc, các điệu nhảy và lửa trại lớn. Kể đến như, năm nay ở vùng Las Palmas thuộc Gran Canaria đã chuẩn bị Đêm của người đã khuất tràn ngập nhạc cổ điển, khiêu vũ và vở kịch để “hát về sự sống sau cái chết”.
Ở một số thị trấn của Gran Canarias, chẳng hạn như ở San Mateo, San Nicolás, Ingenio, Valsequillo hay Teror, người ta vẫn có thể nhìn thấy nhóm người diễu hành chơi guitar, trống và xúc xắc đi ngang qua các ngôi nhà, nhận tiền và sau đó đưa cho nhà thờ để cử hành lễ cho những người đã mất.
VÙNG CATALUÑA: LỄ HỘI CASTANYADA
Đêm của các vị Thánh ở Cataluña đồng nghĩa với lễ Castanyada. Đây là lễ hội có từ thế kỷ 18 với một biểu tượng rất thú vị: hạt dẻ nướng. Ngoài việc tôn vinh những người đã chết, những người Cataluña còn muốn ăn mừng cho mùa thu. Nguồn gốc của việc này liên quan đến một nghi lễ tang lễ cổ xưa khi mà các gia đình sẽ quây quần bên nhau bên bàn ăn để tưởng nhớ những người đã khuất khi cùng ăn những thức quả của mùa thu năm đó như hạt dẻ và khoai lang nướng, cùng với đồ ngọt như kẹo trái cây và bánh quy.
Những thức đồ ngọt ngon lành được làm từ hạnh nhân và phủ hạt thông (hoặc dừa, cà phê hoặc so cô la) được bán khắp các cửa hàng bánh ngọt ở vùng Cataluña trong những ngày này. Thức uống phổ biến để ăn cùng đồ ngọt chính là: rượu xạ hương ngọt.
Lễ hội này có liên quan tới một số nhân vật tiêu biểu như những người rung chuông, sau khi nạp năng lượng bằng hạt dẻ và đồ ngọt sẽ rung chuông nhà thờ suốt đêm để tưởng nhớ những người đã khuất. Một nhân vật mang tính biểu tượng khác của lễ hội này được gọi là “la figura de la castanyera”, một người phụ nữ lớn tuổi với khăn trùm đầu đang nướng hạt dẻ nóng được bọc trong giấy báo. Lễ hội này còn được tổ chức ở các nơi khác ở Tây Ban Nha như Valencia, quần đảo Baleares và Aragon.
VÙNG PAÍS VASCO: LỄ GAZTAÑARRE EGUNA
Nói về ngày Lễ các Thánh ở vùng País Vasco là nói về ngày lễ Gaztañerre Eguna, hay còn gọi là lễ hội hạt dẻ nướng. Đây là một truyền thống ẩm thực mà gia đình và bạn bè sẽ quây quần để cùng ăn mừng bằng một bữa ăn tối nhẹ, nhưng không thể thiếu được các món như ốc sốt, motokil (một món ăn làm từ bột ngô) và hạt dẻ nướng để tráng miệng, rất phổ biến ở các vùng thung lũng dọc sông Deba và các thành phố tự trị như Eibar, Ermua hoặc Soraluza (ở Guipúzcoa).
Trong quá khứ, chủ có những người đàn ông được đứng ra tổ chức lễ hội này, mặc dù ngày nay (may mắn là) không còn sự phân biệt gới tính. Tất nhiên, bây giờ các bữa tối cũng không phải lúc này cũng được tổ chức ở nhà, mọi người có thể đi đến các nhà hàng của thị trấn để thưởng thức các món ăn để tưởng nhớ những người thân đã khuất của họ.
VÙNG CADIZ: LỄ HỘI TOSANTOS
Người dân Cadiz ăn mừng lễ hội Tosantos bằng cách tổ chức diễu hành “carnaval” tại các phiên chợ. Điều thú vị ở đây chính là việc hóa trang không chỉ dành cho những người đến lễ hội mà còn cả cho động vật và các rau củ có ở chợ. Bạn đừng ngạc nhiên khi thấy ở đây có một chú lợn đội tóc giả và đeo vòng cổ, hoặc đầu của một con cá đang cười với một chiếc mũ trên đầu.
Vào những ngày này, 80 gian hàng ở chợ Central và chợ Virgen del Rosario sẽ tham gia cuộc thi giữa các gian hàng có tên “el Concurso de Exornos de Puestos”, nơi mà những gian hàng sẽ làm hình nộm để tái hiện lại những câu truyện bằng hoa quả, rau củ, thịt, cá và các đồ khô, nhằm ủng hộ (hoặc chỉ trích) các chính trị gia hoặc người nổi tiếng ở Tây Ban Nha. Lễ hội còn có thêm các buổi biểu diễn âm nhạc, trình diễn, hội họp và nếm thử đồ ăn. Cũng không thể thiếu được các thức quả mùa thu như hạt dẻ hoặc quả óc chó, hay đồ ngọt như bánh khúc xương thánh và bánh rán nhân kem.
VÙNG BEGÍGAR (JAÉN): MÓN CHÁO GACHAS ĐỂ ĐÓNG CỬA LẠI
Vào đêm Lễ các Thánh, những người Begígar sẽ làm những điều rất thú vị: đi ra đường với món cháo “gacha” để tra vào các ổ khóa trong nhà. Theo truyền thống, bằng cách này họ tin rằng các linh hồn ma quỷ sẽ sợ hãi và ra khỏi các ngôi nhà. Ngoài ra họ còn có phong tục ăn bánh quy với sô cô la, đặt đèn dầu trong nhà để dẫn đường cho người chết và tôn vinh những người đã khuất trong nghĩa trang.
VÙNG EXTREMADURA: NGÀY CỦA CHAQUETÍA
Vào ngày Halloween, những người xứ Extremadura sẽ không bỏ lỡ cơ hội đi ra vùng nông thôn để vui chơi trong ngày lễ “Chaquetía” nổi tiếng của họ. Những người trẻ tuổi và trẻ con sẽ những nhân vật chính. Những đứa trẻ sẽ tụ tập trên nói cùng bạn bè để có một khoảng thời gian vui vẻ và ăn những món như hạt dẻ, quả óc chó, hạnh nhân, quả sung, quả lựu, quả mộc qua, táo và một số đồ ngọt tự làm như bột mộc qua, bánh ngọt như “las tortas” hoặc “las bollas”.
Theo truyền thống, trong khi những người lớn tuổi quây quần bên khay bánh ngon hoặc cháo, lũ trẻ sẽ đi ra phố để đi xin hàng xóm những hoa quả theo mùa về làm các món ăn vặt đặc trưng. Các bạn nhỏ sẽ hát những câu như “Cô ơi, cô ơi, cho con một cai chiquitía, nếu không phải của cô thì là của con đó ạ” hoặc “Dì ơi cái áo khoác, đàn gà của dì con, bài này hoặc bài khác, hãy cho con những hạt dẻ đã được nấu chín!”. Truyền htoongs này vẫn được duy trình ở các ngôi làng như Zafra, Torreorgaz, Mérida hoặc Puebla de Alcocer cùng nhiều vùng khác. Ngày nay, vai trò của các trường học trong việc giữ gìn truyền thống này là rất quan trọng.
VÙNG MARO NERJA (MÁLAGA): LỄ HỘI MAROWEEN
Ở một quận nhỏ ở Maro mọi người tổ chức lễ hội vào cuối tuần tương tự như Halloween, nhưng với hạt dẻ và khoai lang nướng – không phải với bí ngô. Khi biết tới lễ hội Haloween, họ đã kết hợp cả hai lễ nội và vào năm 2009 đặt tên thành lễ hội Maroween. Tất cả các lễ hội ẩm thực và truyền thống được kết hợp với các hóa trang phù thủy hay quái vật khổng lồ trên đường phố. Vào những ngày này, mọi người cũng tổ chức một phiên chợ truyền thống về ẩm thực và các nghề thủ công, và năm nay có một điều mới là sự kiện “Pasaje del Terror” (tạm dịch: Sự kiện kinh hoàng). Mọi người sẽ sợ hãi vô cùng!!!
VÙNG SORIA
Vào đêm của những cái chết, người Soria sẽ bày tỏ lòng kính trọng đối với Gustavo Adolfo Bécquer, và một trong những huyền thoại nổi tiếng về nỗi kinh hoàng của ông, Monte de las Ánimas, có bối cảnh là một ngọn núi tồn tại ở Soria. Vào mỗi đêm 31 tháng 10, những con rối khổng lồ, những bộ xương, các lá cờ thời trung cổ, các tu sĩ và hay những con rối ma quỷ khác tập trung trên các con đường của thành phố với ánh sáng duy nhất từ đuốc và đèn.
Đích đến là một cây cầu đá, nơi sinh ra địa danh nổi tiếng ở Soria là “Monte de las Ánimas” (tạm dịch: Ngọn núi của các linh hồn) và là nơi một truyền thuyết đáng sợ diễn ra dưới sức nóng của ánh lửa trại. Sau đó, với than hồng trong lửa trại, người dũng cảm nhất sẽ đi chân trần qua một đoạn đường được rải bằng một lớp than hồng đang cháy. Màn trình diễn cuối cùng là một buổi biểu diễn đền giấy với những dòng chữ trong truyền thuyết được thả bay lên trời.
Đối với những ai muốn tận hưởng lễ hội nhiều hơn, cách Soria 7km, tại Garray, Nghi thức Samaín được tổ chức như một nghi lễ để tưởng nhớ những người đã khuất và tổ tiên. Và ở Tajueco, vào rạng sáng ngày 1 tháng 11, mọi người sẽ cử hành nghi lễ Các linh hồn đã tồn tại từ thời trung cổ. Đó là một đám rước ảm đạm do một linh mục dẫn đầu và hai nhóm người đi theo, một nhóm người đã kết hôn và nhóm còn lại người độc thân, hát bài hát của các linh hồn. Sự kết thúc của đám rước được đánh dấu bằng tiếng chuông, lúc đó cư dân của thị trấn sẽ ăn bánh và uống rượu.
VÙNG ALCALÁ DE HENARES (MADRID): TÁC PHẨM DON JUAN TENOR
Vùng Alcalá de Henares thuộc Madrid là nơi quy tụ của hàng nghìn người vào đêm 31 tháng 10. Lý do là: nơi trưng bày tác phẩm “Don Juan Tenorio” của José Zorrilla trong khu vườn La Huerta ở cung điệnArzobispal. Từ năm 2002, việc đã được công nhận là Lễ hội thu hút khách du lịch trong khu vực và nó được tổ chức ngoài trời trong năm không gian khác nhau từ trong sảnh cung điện, quảng trường, tu viện, nhà của Don Juan và nghĩa trang (như chúng ta đã biết về việc phân bố các không gian trong năm nay, bạn có thể xem chúng ở đây).
Tác phẩm của Zorrilla cũng có thể được nhìn thấy từ các nhà hát khác ở Madrid trong các lễ hội này, đây có thể xem là một kế hoạch hoàn hảo đi kèm với món bánh rán nhân kem điển hình và xương của thánh (tại Nunos Pastelería, họ là những bậc thầy trong kinh nghiệm làm những món ăn ngon này).
VÙNG CANTABRIA: ĐÊM CỦA NGƯỜI ĐÃ KHUẤT
Cũng giống vùng Galicia, Đêm của những người đã khuất của người xứ Cantabria được gắn liền với truyền thống Samuin của người Celta. Nếu bạn muốn tận hưởng tối đa dịp lễ này, bạn cần biết đến những Conjuros (lửa trại), cuộc diễu hành Güeste (đám rước những linh hồn đau đớn), Guajonas (một bà già gầy với chiếc răng khểnh hút máu trẻ em), Mặt trời của người đã chết (khi người chết được sống lại), Verrugonas (bí ngô được chiếu sáng) hoặc Magostas (hạt dẻ nướng và rượu táo ngọt).
